Taszyzm -
kierunek w malarstwie
abstrakcyjnym powstały w Europie w pierwszych latach po II wojnie
światowej. Należy do nurtu abstrakcjonizmu niegeometrycznego i jest
europejskim odpowiednikiem abstrakcyjnego ekspresjonizmu, rozwijającego
się w Stanach Zjednoczonych.
Nazwa wywodzi się od
francuskiego la
tache oznaczającego dosłownie "plamę". Termin został użyty przez
krytyka Félixa Fénéona w 1889 do
określenia
techniki impresjonistów, później (w 1909) Maurice
Denis
wykorzystał go do opisu dzieł fowistów. Wprowadzenie
znaczenia
tego słowa w dzisiejszym rozumieniu przypisuje się krytykowi Pierre
Guéguen'owi (1951)[1].
Taszyzm jest bardzo
bliski
informelowi. Stanowi niemal jego synonim. Różni się od
drippingu
przede wszystkim wykorzystaniem pędzli albo drewnianych szpachelek.
Praca taszystów charakteryzowała się znaczną gwałtownością,
niekiedy "atakowali" oni płótno, mając na celu pozostawienie
na
nim barwnych śladów. Z ich sumy powstawał w końcu gotowy
obraz,
skończony wtedy, gdy artysta go za taki uznał. Taszyści wierzyli, iż
praca jest poddana ich instynktowi, a tworzenie nie jest kontrolowane w
żadnym stopniu przez rozum czy rozwagę twórcy.
Istnieje wiele odmian
taszyzmu,
praktycznie tyle, ilu było artystów uprawiających ten rodzaj
sztuki. Do taszystów zalicza się między innymi Jeana-Paula
Riopelle'a czy Hansa Hartunga.